Sassan adabinmu na baka ba ƙaramar rawa suka taka ba wajen daidaita muna akalar rayuwa a kowane ƙarni muka samu kanmu. Lallai, ba don jiya ba, da yau ta
yi masassara. Yunƙurin kyautata rayuwar yau kuwa, gobe ce ake yi wa
shimfiÉ—ar maraba. Sarrafa karin
maganar “Sabo Turken Wawa” ya zama akalar jan zaren tunanin wannan littafi ya
dace. Abin da aka saba da shi an san shi. Abin da aka sani dole an zaune shi.
Abin da aka zauna, ya zama abokin rakiya sai a sake jiki, a miƙa wuya gare shi, har ya zama raƙumin makaho, kai ka gani ba ni ka gani ba. A ganina, burin littafin shi ne,
a riÆ™a…
Sunday, 13 January 2019
Kowace al’umma da ci gaban magabatanta take bugun gaba.
Magabata ba su da abin taƙama face alherin da suka shuka
na baya na cin moriyarsa. Idan gaba ta yi kyau, ta gyara wa baya hanya
nagartacciya. Rashin samun gabaci na gari ke haddasa wa baya doguwar masassara
idan ba ta samu kyakkyawar kulawa ba, bakin wuta ya mutu a hannunta. To! Gudun
haka ke sa, a koyaushe magabata suka hango baya na ƙwazo abin yabawa sukan shirya mata gagarumin buki na yi mata madalla irin
wannan da muka hallara a yau. A mahangar addini da zamani, babu ci gaban da ya
fi samun nagartaccen ilmi da zai ciyar da mai shi da al’ummarsa gaba. NaÆ™alin kafe ilmi a zuciya ya zauna daram! Shi ne ladabi da
biyaya ga kogin da aka shawo shi, da masu…..
Barazanar
da lokaci ke yi wa al’umma ga ci gaban rayuwarsu musamman idan aka kalli mutuwa
a faifan nazari, za a ga ba ƙarami ba ne. Magabata managarta maɗaukaka mafifita mahanga nesa, da ƙyallaro baya, da suka yi wa Hausa aikin a zo a gani an
fara ƙamfarsu a ƙarninmu. Idan gaba ta fara ba da baya, baya ba ta da sauran kwanciyar
hankali. Kasancewar na gaba idon na baya, idan ya faku, na baya ya rasa idon ƙyallaro gaba.
Matuƙar bagiren da sanuwar gaba ta sha ruwa nan ta baya za ta tsoma bakinta. To!
Idan ta ƙi tsoma bakin za a ce da lauje cikin naɗi. Danƙwairo ya tabbata mana gaba ta riga ta wuce baya ke da saura. Idan haka ne,
gaba sunanta gaba, na baya na….
Halittun
da suka mamaye duniyar matane guda biyar ne: Mutane da dabbobi da tsutsaye da kwari da tsirrai. Mutane tsuntsaye da
dabbobi da ƙwari da tsirrai ne abincinsu. Tsuntsaye a kan su suke shawagin biɗan abinci su. Dabbobi da ƙwari da tsuntsaye da tsirrai suke kalaci. Tsuntsaye a kan
su suke shawagin biÉ—an abincinsu. Tsirrai da toroson Mutane da dabbobi da
tsuntsaye da ƙwari (da nasu) ke rayar da su. Wanda ya jahilci wannan ya yi wa duniya
zuwan kare ga aboki. Wanda ya haƙiƙance su bai zuwan sunge duniya ba. Sarrafa rayuwar waɗannan gabaɗayansu, su amfani mazauna duniya, yana ga hannun manoma.
Ashe idan aka ce ga Æ™ungiyar manoma kowa na cikin ko….
Usama Bn Laden: Gwarzo ko É—an YaÆ™i? (Laluben Ma’aunin Gwarzo a Hangen makaÉ—an Hausa)
Abu-Ubaida Sani
16:28
0
Maƙasudin wannan bincike shi ne, tantance yadda Bahaushe ke kallon jaruntaka
da yadda Bature ke fassara ta’addanci. Takardar ta yi garkuwa da Usama bn Laden
ta fuskar yadda duniyar Turai ke kallonsa. An yi ƙoƙarin ɗora gutsattsarin maganganun Turai kan Usama ta fuskar zarginsa, da
farautarsa, da cewa da suka yi, sun kashe shi, a ma’aunin awon jaruntaka a
Bahaushen hankali. Na yi ƙoƙarin laɓewa ga zantukan mawaƙan baka domin
su mutane suka fi sauraro, kuma su maganganunsu suka fi naso a zuciyar
Bahaushe. Don haka, na gayyato mawaÆ™a fitattu shahararru goma sha É—aya su raka ni a fahinta. An tsinto É—iyan waÆ™a ashirin da huÉ—u daga cikin waÆ™oÆ™insu domin yi wa bayanai nagartaccen turke. An zaÉ“o mawaÆ™an daga rukunin mawaÆ™an sarauta da mawaÆ™an maza da mawaÆ™an sana’a da….
Nazarin hikimomin al’adun Hausawa da harshensu kullum sai Æ™ara bunÆ™asa yake yi saboda irin Æ™oÆ™arin da masana da É—aliban
Hausa ke yi na rayar da su. Adabi kuwa, rumbu ne da
ake hango rayuwar kowace irin al’umma da iri-iren abubuwan da take cuÉ—anya
da su a rayuwarta. Saboda haka, dangantaka tsakanin al’ada da adabi, aba ce mai
ƙarfin
gaske, tamkar harshe ne da haÆ™ori. Masana sun tabbatar da cewa al’ummar Hausawa sun daÉ—e suna hulÉ—a da iskoki, kuma hulÉ—ar, ta samo asali ne tun lokacin da suke cikin
addininsu na gargajiya. MaÆ™asudin wannan muÆ™ala shi ne hango wani babban gurbi a cikin al’adar Bahaushe, wato yadda iskoki suka mamaye tunanin Bahaushe, har
aka wayi gari, da wuya ya faÉ—i, ko ya rubuta, wata
fasaha ko hikima, ba tare da ya saka iskoki a ciki ba. Hasali ma, saka iskokin
shi ke haskaka fasahar da ya rubuta, kamar yadda littafin Ruwan Bagaja zai
tabbatar.