KUNDIN BINCIKEN KAMMALA KARATUN DIGIRI NA FARKO (B.A HAUSA) A SASHEN HARSUNAN NIJERIYA, JAMI’AR USMANU ‘DANFODIYO, SAKKWATO
NA
MUSA LUKMAN ALƘASIM
BABI NA ƊAYA
1.0 Gabatarwa
Al’ummar Kambari al’umma ce da ake samu a wasu sassa na
jahar Kabi da kuma jahar Neja. Kambari ba su da wata al’umma da suka kusance su
ko suke mu’amala da su kamar Hausawa. Wannan kusanci ya bayar da damar hulɗa a tsakanin ƙabilu
guda biyu ta fuskoki da dama. A halin da ake ciki, kusan a ce babu fannin
rayuwar da Hausawa da Kambari ba su haɗa
ba. haƙiƙa
wannan kusanci shi ya ba da damar tunanin aiwatar da wannan aiki.
Manazarta sukan kalli alamomi da yawa ta fuskoki guda biyu.
Wato rayuwarsu ta gargajiya wadda suka gada kaka da kakanni, da kuma rayuwar da
suka sami kansu bayan da suka sami tasirin wata rayuwar ta daban kamar ta
addini da zamani. A wannan nazari an yi ƙoƙarin nazartar wata rayuwa ta Kambari ne
ta gargajiya. Tunanin yin haka ya fito ne bisa la’akari da cewa, rayuwar da aka
fara yi, ita takan bayar da haske a gane irin sauyin da aka samu daga lokaci
zuwa lokaci. Haka kuma an zaɓi
mutuwa ne domin ganin cewa tana daga cikin matakan rayuwar al’umma, wanda ke
jan hankalin mutane wajen tabbatar da al’ada da kiyaye su.
An yi tunanin amfani da kalmar Maguzawa ne saboda la’akari
da sunan da ya fi tasiri da ake kiran Hausawa da ba Musulmai ba kuma suna bin
addininsu, da rayuwarsu ta gargajiya. Ganin akwai irin wannan rayuwa a al’umar
Kambari shi ya sa nazarin ya laƙaba musu irin wannan suna na Hausawa.
A taƙaice wannan aiki ya ƙunshi babuka guda biyar. Babi na farko
shi ne gabatarwa. Babi na biyu aka kawo bitar ayyukan da suka gabata. A babi na
uku aka bayar da tarihin Kambari da haske a kan muhallinsu. A babi na huɗu aka yi nazarin al’adunsu
na mutuwa. Babi na biyar kuma ya zama kammalawa.
1.1 Manufar Bincike
Wannan binciken na da manufofi da suka haɗa da; da farko a gano yadda
Kambari ke gudanar da al’adunsu na mutuwa a gargajiyance wanda ya ƙunshi
yadda Maguzawan Kambari ke jinya da kuma kimtsa gawa. Bayan haka kuma, a gano
yadda suke raba gadon mamaci bayan ya mutu da kuma muhallin da suke binne gawa
da yadda suke aurar da matan mamaci. Ahaka kuma binciken ya gano yadda
Maguzawan Kambari ke zaman makoki, da kuma yadda suke aiwatar da bukukuwan
mutuwa.
Bayan wannan kuma, manufar wannan aiki shi ne, a binciko waɗannan al’adun ta yadda za a
iya kwatanta su da rayuwar mutanen da suke hulɗa
da su musamman na zamantakewa kamar Hausawa.
Haka kuma, wata manufar a nan ita ce, a yi nazarin al’adunsu
na mutuwa don ya ba da haske da zama harsashen duban yadda rayuwarsu ta
Musulunci da ta Kiristanci take.
Bayan wannan, nazarin zai ba da haske ga ɗaliban da ke da niyyar yin
kwatankwacin irinsa a wasu al’ummu. Haka kuma, a samar da waɗannan al’adu a rubucce
musamman ganin akasarin Kambari sun fara barin gargajiya zuwa musulunci da kuma
addinin Kiristanci. Rashin yin haka zai sa al’adun su ɓace.
1.2 Muhallin Bincike
An keɓe
wannan nazari ne a wannan muhalli na Birnin Yawuri, saboda kasancewarsa
muhallin Kambari. Duk da kasancewar akwai tasirin Hausawa a wannan wurin har
yanzu ana samun Maguzawan Kambari da ke gudanar da al’adunsu a gargajiyance a
wannan muhalli.n. keɓe
wannan wuri a matsayin muhallin bincike zai taimaka wajen tattara bayanan da
ake nema.
Haka kuma an keɓe
wannan nazari ga al’adun mutuwa kawai. Wato binciken ba zai taɓo sauran sassa na matakan
rayuwa ba kamar aure da haihuwa.
1.3 Dabarun Bincike
An bi hanyoyi daban-daban don gudanar da wannan binciken. Ba
shakka a duk lokacin da mutum ya ci karo da irin wanann bnciken, to lallai dole
ne sai ya zama matambayi. Kamar dai yadda Hausawa ke cewa: “Matambayi baya ɓata.” Danane da haka, an bi
hanyoyi daban-daban domin samun bayanai iri-iri don kammala wannan bincike.
Bayan haka, an ziyarci ɗakin
karatu lokaci zuwa lokaci don samun bayayani game da ayyukan da aka gudanar a
kan Kambari don samun bayanai ko abubuwa, waɗanda
za su zama abin dogaro ko taimakawa a wannan aiki. An sami irin na malamai da
kuma ɗalibai ‘yan
uwana. Masu alaƙa da wannan bincike na al’adun Maguzawan Kambari ko kuma mai
alaƙa
da wannan bincike da za su taimaka.
Haka kuma, an yi hira da waɗannan
mutane Kambari domin jin ta bakinsu dangane da abubuwan da suka sani game da
Maguzawan Kambari. Haka daga cikin dabarun da suka taimaka wajen samun nasarar
wannan bincike akwai ziyartar muhallin da waɗannan
mutane suke gudanar da ire-iren waɗannan
al’adu da suka shafi mutuwa.
1.4 Kammalawa
Wannan babin, sharar fage ne na aikin wanda ya ƙunshi
gabatarwa. Haka kuma, da manufar bincike, da muhallin bincike. Bayan haka, an
yi bayanin dabarun da aka yi amfani da su don gudanar da wannan bincike.
1 Comments
[…] Al’adun Mutuwar Maguzawan Kambari Na Birnin Yawuri […]
ReplyDeleteENGLISH: You are warmly invited to share your comments or ask questions regarding this post or related topics of interest. Your feedback serves as evidence of your appreciation for our hard work and ongoing efforts to sustain this extensive and informative blog. We value your input and engagement.
HAUSA: Kuna iya rubuto mana tsokaci ko tambayoyi a ƙasa. Tsokacinku game da abubuwan da muke ɗorawa shi zai tabbatar mana cewa mutane suna amfana da wannan ƙoƙari da muke yi na tattaro muku ɗimbin ilimummuka a wannan kafar intanet.