Citation: Muhammad Mustapha Umar & Musa Shehu (2017). Aro Da Ƙirƙira: Nazarin Samuwar Sababbin Kamlmomin Kimiyya A Hausa. Yobe Journal of Language, Literature and Culture (YOJOLLAC), Vol. 5. Department of African Languages and Linguistics, Yobe State University, Damaturu, Nigeria. ISSN 2449-0660
ARO DA ƘIRƘIRA:
NAZARIN SAMUWAR SABABBIN KAMLMOMIN KIMIYYA A HAUSA[1]
Daga
Muhammad
Mustapha Umar
Da
Musa
Shehu
ABSTRACT
This
paper intends to analyze, to find how loan and neologisms are used to form new
scientific words in Hausa. It has been noticed that once these loanwords get
established, they will undoubtedly be pronounced according to Hausa
phonological rules because there is variation in spelling and articulation
changes. Moreover, the Hausa language coined words that are entirely new, in order
to translate new concepts and experiences, especially in the modern scientific
and technological innovations and developments in our modern world.
TSAKURE
Manufar
wannan maƙala
ita ce nazarin aro da ƙirƙira a matsayin hanyoyin azurta Hausa da
sababbin kalmomin kimiyya. Wato za a duba yadda Hausa ke sarrafa kalmomin aro
don su dace da tsarinta kafin su iya zama ‘yan gida, da kuma yadda take ƙirƙiro
sababbin kalmomi waɗanda da can babu su a Hausa kuma ana
samar da su ne saboda fassara baƙin
abubuwan da suke daɗa bayyana sakamakon sauyin zamani, da
kuma gano abubuwan da suka shafi ilimin
kimiyya da fasaha a duniyarmu ta yau.
1.0
GABATARWA
Rumbun kalmomi na cikin daidaitacciyar Hausa
ya ƙunshi ararrun kalmomi masu tarin yawa,
fiye da rabinsu sun shigo ne daga Ingilishi, sai ƙasa
da haka da aka samo daga Larabci. Su kuma sauran harsuna suna da aƙalla kaso biyar cikin ɗari
na ararrun kalmomin da aka tantance cikin harshen Hausa. Manyan dalilan samuwar
sababbin kalmomi su ne, cuɗanya da baƙin al’ummu da zamananci waɗanda
aka tabbatar sun kawo mana abubuwa da
yawa da ba mu da su a da. Haka kuma, ƙoƙarin fassara keɓaɓɓun
kalmomin fannu, musamman na kimiyya shi ma ya ƙara
haifar da aro da ƙirƙira a cikin harshe. Su kuma sababbin kalmomi masu matsayin baƙin kalmomi da aka aro ko aka ƙago don wadata harshe da kalmomin da ba
ya da su tun fil’azal, sukan zauna daram cikin harshe tamkar yadda kalmomin
asali ke zaman kansu. Wannan aiki zai yi ƙoƙarin tattauna yadda ake azurta Hausa da
sababbin kalmomi don ta iya rungumar ci-gaban ƙarni
na 21, musamman a fagen kimiyya.
2.0
WAIWAYE
Yakasai (2005) a wajen nazarinsa ya yi amfani
ne da Hausar yamma inda ya bayyana misalansa a Sakkwatanci, wato a Hausar
mutanen Sakkwato, kuma a Sakkwaton ma ya yi amfani da jami’ar Usmanu Danfodiyo
da cikin garin Sakkwato a matsayin wuraren tattaro bayanai. Ya yi ƙoƙarin
fito da kalmomi da zantuttuka waɗanda
suka keɓanta
ga ɗaliban
jami’ar Usmanu Ɗanfodiyo
da mutanen cikin garin Sakkwato. A cikin maƙalar
ya kawo bayanai kan ra’in hulɗa tsakanin harsuna da
amfanin aro da ƙirƙira tare da kawo hanyoyin samuwar
sababbin kalmomi na Bature (1995). Kasancewar maƙalarsa
ta shafi samuwar sababbin kalmomin Hausa, to ayyukanmu suna da alaƙa da juna. Sai dai mun bambanta da yake
tamu maƙalar ta mayar da hankali ne kan samuwar
sababbin kalmomin kimiyya ne a harshen Hausa ba tare da iyakance wani ɓangare
na karin harshe ba. Kuma maƙalarmu
ta yi amfani da ma’aunan aro da ƙirƙira wajen nuna samuwar kalmomin kimiyya
na Hausa. Jadawalai da ke biye za su nuna wasu misalan kalmomi kamar yadda suka
fito a maƙalar Yakasai (2005),
don ƙara fayyace alaƙa ko bambancin ayyukanmu.
2.1
JADAWALI MAI NUNA HAUSAR ƊALIBAN
JAMI’AR USMANU DANFODIYO
|
Lamba |
Kalma |
Ma’ana |
|
1 |
Wanki |
Maguɗin
jarrabawa |
|
2 |
Farin wata |
Samuwar bayanin jarrabawa
kafin loakcin yin ta |
|
3 |
Direba |
Jagora a wajen jarrabawa |
|
4 |
Dogon wuya |
Leƙen aikin na gaba a
jarrabawa |
|
5 |
Mini mat |
Kasuwar ɗalibai |
|
6 |
Presido |
Shugaba |
|
7 |
Sha |
Harda ta karatu |
|
8 |
T.D.B |
Karatu har safe |
|
9 |
Manjagara |
Darajar (E) a sakamakon
jarrabawa |
|
10 |
Layun tsari |
Shiga wajen jarrabawa da
amsa |
|
11 |
J.J.C/Jambito |
Sabon ɗalibi |
|
12 |
Ɗan
aljanna |
Malami mai tausayi ga ɗalibai |
|
13 |
Ɗan
wuta |
Malami mai tsanani ga ɗalibai |
2.2
JADAWALI MAI NUNA HAUSAR MUTANEN CIKIN GARIN SAKKWATO
|
Lamba |
Kalma
|
Ma’ana |
|
1 |
Gurmu |
Wanda bai da mota |
|
2 |
Kurma |
Wanda bai da hanset |
|
3 |
Ƙwai
da ƙwai |
Abinci daga waken suya |
|
4 |
Ruwan sama |
Albashin ma’aikata |
|
5 |
Yaka malam |
Abincin sayarwa |
|
6 |
Ɗiyan
boris |
Ɓula |
|
7 |
Kabu-kabu |
Hayar mashin ko mota |
|
8 |
Cas kurege |
Wando daban taguwa daban |
|
9 |
A sallami dakare |
Nau’in hula |
|
10 |
Baba na balaga |
Ƙaramar
taguwa |
|
11 |
Taɓa-ka-lasa |
Haya cikin ƙanƙanin lokaci |
|
12 |
Express |
Masallacin da ake salla da
wuri |
|
13 |
Tarikita |
Liman mai jan doguwar sura |
3.0
ARO
Aro hanya ce ta ɗauko
kalmomi daga wani harshe a riƙa
amfani da su don cike gurbin waɗanda babu a harshen. Bayan
Bahaushe ya ari kalma, yakan gyara ta, ya tabbata ta hau tsarin furucin Hausa
kamar yadda ya saba don ya ji daɗin
faɗar
ta, kuma duk kalmomin da aka aro suna aiki da ma’anarsu ta asali ba tare da
fuskantar canjin ma’ana ba. Sannan kuma ba duk kalmomin aro ke fuskantar sauyi
ba, domin wasu kan kasance cikin sigarsu ta asali ko bayan an ɗauko
su daga wani harshe.
4.0
ƘIRƘIRA
Ƙirƙira na nufin ƙagowa ko gano hanyar samar da sababbin
kalmomi, don wakiltar wani abu da babu a harshe. Bahaushe kan ƙirƙiri
sabuwar kalma daga kalmominsa na asali ko ta hanyar sarrafa kalmomin aro, domin
bunƙasa kalmomin fannu.
5.0
HANYOYIN AZURTA HAUSA DA SABABBIN KALMOMI
Bature (1995)[2] ya kawo
hanyoyi uku fitattu waɗanda Hausawa ke bi don
azurta Hausa da sababbin kalmomi waɗanda
suka haɗa
da:
Faɗaɗa
ma’anar kalmomi
Faɗaɗa
ma’anar kalmomin asali
Faɗaɗa
ma’anar kalmomin aro
Ƙirƙira
Ƙirƙira daga kalmomin asali
Ƙirƙira sabuwar kalma da babu ita a da a
harshen Hausa
Ƙirƙira ta haxn gambizar kalmar asali da ta
aro
Sarrafa kalmomin aro
Sarrafa kalmomin Larabci
Sarrafa kalmomin Ingilishi
5.1
HANYAR ARO
A cikin wannan sashe za mu ga yadda ake azurta
Hausa da sababbin kalmomi ta hanyar aro. Aron na iya kasancewa ta hanyar sauya
wa kalmomi siga ko kuma a bar su yadda suke a riƙa
amfani da su. Ana yin aro da gyara domin kalmar aro ta dace da ilimin tsarin
sauti ko tsarin tasrifin harshe. Wato aron kan sauya sautukan da kalma ta ƙunsa, ta hanyar cire sautukan da ba a
samu a Hausa da sauyin da ke aukuwa ko da a sautukan da aka yi tarayya da su,
musamman inda sautin da aka aro bai dace da dokokin ilimin tsarin sauti ba. A
wani lokaci aro yana haddasa shafewa da saƙala
sautukan asali, da tsawaita wasula da kwaskwarima a tsarin gaɓa,
don kawai sautukan aro su hau tsarin harshen Hausa ko su yi daidai da shi. Ga
jerin kaɗan
daga cikin irin waɗannan kalmomi na Hausa da
aka samar ta hanyar aro.
|
Lamba |
Ingilishi |
Hausa |
Sharhi |
|
1 |
Acid |
Asid |
An maye gurbin harafin /c/
da na /s/. |
|
2 |
Adrenalin |
Adinalin |
An shafe gaɓar
/re/ sannan aka maye ta da wasalin /i/ |
|
3 |
Ammonium |
Amoniya |
An shafe harafin /m/
sannan gaɓar ‘nium’ ta Ingilishi ta sauya zuwa
gaɓoɓi
biyu ‘ni-ya’ wato, kalmar Ingilishi ta tashi daga mai gaɓa
uku zuwa mai gaɓa huɗu
bayan an aro ta cikin Hausa. |
|
4 |
Aspirin |
Asfirin |
An sauya sauti /p/ zuwa
sauti /f/ wanda ya fi kusa da na harshen Hausa. |
|
5 |
Chisel |
Cizil |
An shafe harafin /h/ a gaɓar
farko, sannan aka maye gurabun sautukan /s/ da /e/ na Ingilishi da waɗannan
/z/ da /i/. |
|
6 |
Cholera |
Kwalara |
An sauya gaɓar
farkon kalma ta ‘cho’ zuwa gaɓar ‘kwa’ da Hausa
take da ita, sannan wasali /a/ shi ne ya hau gurbin /e/ na Ingilishi. |
|
7 |
Compass |
Komfas |
Harafin /k/ ya canjin
harafin /c/ sannan aka cire sautin /p/ aka maye shi da wanda ya fi kusa da
sautin Hausa wato /f/ sannan kuma an share harafin /s/ guda na cikin gaɓa
ta biyu, domin Hausa ba ta yarda da cinkoson baƙaƙe
ba. |
|
8 |
Computer |
Kwamfuita |
Gaɓar
‘com’ an Hausantar da ita zuwa ‘kwam’ yayin da ‘pu’ ta koma ‘fiu’ sai ‘ter’
wadda fuskanci kwaskwarima zuwa ‘ta’ |
|
9 |
Element |
Elamen |
An maye gurbin wasalin /e/
da na /a/ sannan aka share baƙin
/t/ saboda Hausa ba ta amfani da cinkoson baƙaƙe. |
|
10 |
Filter |
Filta |
An canja wasalin /e/ na gaɓar
‘ter’ da wasalin /a/ sannan aka share baƙin
/r/. |
|
11 |
Hydrogen |
Hadirojin |
Furucin kalmar ya yi kusa
da na Ingilishi, bayan ta fuskanci sauyi inda aka maye gurbin wasalin /y/ da
na /a/, aka kuma saƙala
wasalin /i/ a tsakanin gaɓar /dro/ sannan aka
canja baƙin /g/ da sautin
/j/ da ya dace da na Hausa, tare da amfani da furucin /i/ maimakon na /e/. |
|
12 |
Lever |
Liba |
Yadda Bahaushe ke iya faɗar
kalmar haka aka rubuta ta cikin Hausa. |
|
13 |
Machine |
Mashin |
Yadda Bahaushe ke iya faɗar
kalmar haka ya rubuta abarsa. |
|
14 |
Marble |
Mabul |
Yadda Bahaushe ke iya faɗar
kalmar haka aka rubuta ta cikin Hausa. |
|
15 |
Mechanic |
Makanike |
Sautinsu na kusa da juna,
sai dai an sauya sautin /c/ a duk inda ya fito a cikin kalmar zuwa /k/ sannan
aka ƙara wasalin /e/ a ƙarshen kalmar aro. |
|
16 |
Screw driver |
Sukundireba |
Kalmar ‘screw’ ita ta koma
‘sukun’ sai ‘driver’ da ta fuskanci saƙala
wasalin /i/ a cinkokoson baƙaƙe, tare da canja wasali
/i/ na cikin gaɓar ‘dri’ zuwa wasalin /e/,
sannan baƙin /v/ ya koma /b/,
sai dai an Hausance wasalin gaɓar
zuwa /a/ daga /er/. |
|
17 |
Thermometre |
Tamomita ko Samomita |
An samu canjarar a faɗar
kalmar sai dai an canja sautin /th/ zuwa /t/ ko /s/ sannan aka sauya ‘re’ da
wasalin /a/. |
|
18 |
Throttle |
Totur |
Rashin sautin /th/ a Hausa
ya sa aka maida shi sautin /t/, tare da fasa cinkoson baƙaƙe ta hanyar saƙala wasalin /o/ da wasalin
/u/ a gaɓar ƙarshe.
|
|
19 |
Uranium |
Yuraniyam |
An mayar da furucin kalmar
ya dace da rubutun Hausa, sai dai /u/ ta gaɓar
farko na kalmar aro ta sauya zuwa /y/ sannan gaɓar
‘um’ ta koma ‘yam’ |
|
20 |
Zinc |
Zinki |
An canja sautin /c/ na
Ingilishi zuwa sautin /k/ na Hausa, sannan aka saƙala wasalin /i/ a ƙarshe. |
Daga waɗannan
misalai mun ga yadda Hausa ke sarrafa kalmomin da ta ɗauko
daga wani harshe, kafin ta mayar da su nata. Hausa hankaka ce maida ɗan
wani naki kuma ta ƙware
sosai wajen sauya sigar kalmomin aro, ta
hanyar maye gurbin wasu sautuka da babu a harshenta ko waɗanda
ba a samu a harshen aro da kuma rage cinkoson baƙaƙe da babu shi a Hausa. Ta fuskar ma’ana
kuma, dukkan kalmomin aro suna aiki da ma’anarsu ta asali daga harshen da aka
aro. A bayyane yake samuwar irin waɗannan
kalmomi ya taimaka ainun wajen azurta rumbun kalmomin Hausa da sababbin
kalmomi, kuma samun wannan gata mataki ne na nuna bunƙasa da yaɗuwar
harshe da kuma yadda hakan zai sa ya cimma wasu buƙatunsa na sadarwa, musamman a fagen
kimiyya. Saboda haka, lallai aro mihimmiyar hanya ce da ake amfani da ita wajen
ƙoƙarin
shirya Hausa, domin ta tafi da zamani, ta kuma rungumi ci-gaban ƙarni na 21, kamar yadda ya dace.
5.2
HANYAR ƘIRƘIRA
Ƙirƙira na faruwa a lokacin da Bahaushe ya
duba cikin kalmominsa na Hausa ya ƙirƙiri wata sabuwar kalma ya ba wani baƙon abu da yake so ya ba shi sabon suna.
Bahaushe kan siffanta wani abu da yake da shi na zahiri da wani abu, ko kuma ya
siffanta wani yanayi ko aiki da wani abu da ba za a iya ganinsa ba. Haka kuma, akwai hanyar kamanta
wani abu da wani suna mai jiki ko marar jiki domin faɗaɗa
ma’anar kalmomi daga kalmomin asali ko daga na aro.[3] Wato ƙirƙira
hanya ce fitatta da Bahaushe ke bi wajen ƙago
sababbin kalmomi da babu su a Hausa, musamman ta amfani da salon siffantawa ko
kamantawa don faɗaɗa
ma’anar kalmomi na gida ko baƙi.
Akwai ƙirar
kalmomi ta hanyar fassara ma’anar kalma
kai tsaye. Ana yin wannan fassara ce ta la’akari da ma’anar kalma ko abin da ta
ƙunsa ko duba irin aikin da take yi,
kafin a juyar da ita zuwa wata ma’ana a harshen Hausa. A irin wannan yanayi ana
ƙoƙari
matuƙa na ganin an taƙaita tsayin kalmar da aka fassara, kuma
a tabbatar da an sami daidaito ko dacewar ma’ana, da sauƙaƙa
sadarwa a harshe don ma’amala ta yau da kullum tsakanin jama’a.
Wata dabarar ƙirar
sababbin kalmomi ita ce, ta amfani da surkin kalma biyu ko fiye daga Ingilishi
ko Larabci a haɗa su da ta Hausa domin samar
da sabuwar kalma mai cin gashin kanta. Wato ƙera
sabuwar kalma ta haɗin gambizar kalmar asali da
wadda aka aro daga wani harshe, ko kuma a haɗa
kalmomin aro na Ingilishi da Larabci, domin fassara ta ba da ma’ana daidai da
baƙuwar kalmar da ake ƙoƙarin
Hausantarwa. Ga kaɗan daga cikin kalmomin
kimiyya da wannan hanya ta samar a Hausa.
|
Ƙirƙira Daga Kalmomin Asali |
||
|
Lamba |
Ingilishi |
Hausa |
|
1 |
Abacus |
Carbin lissafi |
|
2 |
Acne |
Bar-ni-da-mugu |
|
3 |
Anaesthesia |
Allurar kashe zugi |
|
4 |
Anti-knock |
Hana-bugawa |
|
5 |
Heat energy |
Makamashin zafi |
|
6 |
Limestone |
Farar ƙasa |
|
7 |
Reflection |
Dodon haske |
|
8 |
Test Tube |
Kwalbar gwaji |
|
9 |
Volcano |
Dutse mai aman wuta |
|
Ƙirƙira ta Gamin gambizar Kalmomin Asali
da na Aro |
||
|
10 |
Anatomy |
Ilimin fasalin jiki |
|
11 |
Arsenal |
Masana’antar makamai |
|
12 |
Astrology |
Ilimin taurari |
|
13 |
Aviation |
Ilimin tuƙin jirgin sama |
|
14 |
Bacteria |
Ƙwayar
halitta maras cutarwa |
|
15 |
Bi-concave |
Gilashi doro biyu |
|
16 |
Nitrogen |
Iskar natirojin |
|
Ƙirƙira Daga Kalmomin Aro |
||
|
17 |
Astromical map |
Taswirar samaniya |
|
18 |
Chemical |
Sinadari |
|
19 |
Eclipse |
Husufi |
|
20 |
Table |
Jadawali |
Idan aka lura da dukan waɗannan
misalan, za a ga sun samu ne ta hanyar ƙirƙirar daga kalmomin asali, da ƙirƙira
ta fasahar haɗin
gambizar kalmar asali da ta aro, da kuma ta hanyar ƙirƙira
daga kalmomin aro zalla. Wani bi ma fassara mai ma’ana ake yi don raɗa wa
sabuwar kalma suna.
Ƙirar
kalmomi na kawo canji a harshe, ta hanyar haifar da hikimomi a harshe dangane
da fassara abubuwa sababbi cikin faɗaɗa
ma’ana, tare da taimakawa wajen faɗakar
da mutane sanin sababbin kalmomi da suka shigo cikin harshe. Canjin na faruwa a
harshe a duk lokacin da aka sami kwararar baƙin
abubuwa da babu su da a cikin harshe. Ta haka ne harshen Hausa ke samun ƙaruwa ta kalmomi. Sai dai kuma hakan
yana dogara ne ga yanayin yawaitar mu’amala cikin sarrafa sababbin kalmomi.
Wato a tabbatar da an yaɗa waɗannan
kalmomin fannu, musamman ta hanyoyin sadarwa don tabbatar da amfani da su da
kuma karɓuwarsu
ga jama’a.
6.0
KAMMALAWA
Hanyoyi biyu na azurta Hausa da sababbin
kalmomi su ne, aron kalmomi da ƙirar
kalmomi. Waɗannan hanyoyi suna taimakawa, musamman
ta la’akari da yadda kullum suke biya wa
Hausa buƙatunta na sadarwa da na ilimin kimiyya
da fasaha da sauran fannonin ilimi da ke daɗa
bayyana a duniyarmu ta yau mai saurin sauye-sauye da canje-canje. Samar da irin
waɗannan
kalmomi gagarumin aiki ne wanda zai bunƙasa harshen Hausa ta kuma ji daɗin
watayawa a cikin wannan lokaci na ci-gaban fasahar sadarwa mai tafiya da salon
tsukanta duniya.
7.0
SHAWARWARI
A samar da ƙwararrun masana fannin fassara da
cibiyoyin nazarin fassara da makarantun fassara, domin koyar da aikin fassara
da sa ido kan yadda ake aiwatar da ita.
Kiran tarukan ƙara wa juna ilimi da bita a-kai-a-kai
don samar da sababbin kalmomin fannu a dukkan fannonin hulɗar ɗan’Adam.
Lallai a zage dantse a sami
jituwa da daidaituwa wajen yin amfani da sababbin kalmomi tsakanin masu koyo da
koyarwa da jama’a baki ɗaya.
A ƙarfafa dukan cibiyoyin nazarin harsuna
Nijeriya da su ci-gaba da yin irin wannan aiki na fassara don haɓaka
wannan harshe.
A tabbatar da dukan
jami’o’inmu sun watsar da fassarorinsu na wucin-gadi, su kuma rungumi
daidaitattun kalmomin fannu da ake da su a Hausa.
Baya ga waɗannan
hanyoyi guda biyu na aro ta hanyar kwaskwarima da ƙirƙira,
akwai aro na kai-tsaye, wato yin amfani
da kalma kamar yadda take a harshen asali don a magance matsalar rashin dacewa
a fassarar wasu kalmomin aro.
MANAZARTA
Adamu, Y.M. (2002). “The
Development of Hausa Neologism: The Role of Urban Spaces.” In Bichi, A.Y et al (eds). Studies in Hausa Language, Literature And Culture. The Fifth Hausa International Conference. Kano:
Benchmark Publishers Limited. Pp. 129-146.
Abbas, N.I. (2012). “Kamanci
da Bambanci Tsakanin Ararrin Kalmomin Larabci da Turanci a Hausa ta Ɓangaren Tsarin Karin Sauti da Tsarin Gaɓa.”
In Soba, S.A (ed). Bagushiya Journal of Hausa Studies. Gusau: Nasara Press. Volume, 1,
pp. 98-105.
Bature, A. (2002). “Nazari
Kan Ƙirƙirar
Sababbin Kalmomi a Hausa.” In Bichi, A.Y et al (eds). Studies in Hausa Language, Literature And
Culture. The Fifth Hausa International Conference. Kano: Benchmark Publishers
Limited. Pp. 129-146.
Bello, M. (1985). “Some
Phonological Aspects of English Loanwords in Hausa.” M.A Dissertation, Ahmadu Bello University, Zaria.
Cibiyar Nazarin Harsunan
Nijeriya. (2003). Sabbin Kalmomi: Ingilishi Zuwa Hausa. Kano: Benchmark
Publishers Limited.
Cibiyar Nazarin Harsunan Nijeriya. (2006). Ƙamusun
Hausa. Kano: Ahmadu Bello University
Press Limited.
Farinde, R.O & Ojo, J.O.
(2005). Introduction to Linguistics.
Oyo: Lektay Publishers.
Jinju, M.H. (1990) Garkuwar Hausa da Tafarkin Ci gaba.
Kaduna: Fisbas Media Services Publications.
Muhammad D. (ed.) (1990). Hausa Metalanguage. Ibadan: University
Press Limited.
Newman, P. (2000) The Hausa Language: An Encyclopedic
Reference Grammar. New Haven: Yale University Press.
Skinner, N. (1965). Ƙamus Na Turanci Da Hausa. Zaria:
Northern Nigerian Publishing Company.
Yakasai, S. A. (2005). “Aro
da Ƙirƙira:
Nazarin Samuwar Sababbin Kalmomin Hausa a Jami’a da Kuma Garin Sakkwato”: A
Paper Presented at The Departmental Seminar. Nigerian Languages, Usmanu Ɗanfodiyo University, Sokoto.
[1] Duk
kalmomin da aka yi amfani da su a matsayin misalai an samo su ne kai-tsaye daga
littafin: Centre for the Study of Nigerian Languages, “Sababbin Kalmomi
(Ingilishi zuwa Hausa)” Benchmark Publishers Limited, Kano, shafi na 29-36.
[2] Abdullahi Bature, “Nazari Kan Ƙirƙirar Sababbin Kalmomi a Hausa.” In Bichi, A.Y et al (eds). Studies in Hausa Language, Literature And Culture. The Fifth Hausa International Conference. Benchmark Publishers Limited. Kano., 1995, shafi na 132-140.
[3]
Dubi lamba ta 2, shafi na 132.
0 Comments
ENGLISH: You are warmly invited to share your comments or ask questions regarding this post or related topics of interest. Your feedback serves as evidence of your appreciation for our hard work and ongoing efforts to sustain this extensive and informative blog. We value your input and engagement.
HAUSA: Kuna iya rubuto mana tsokaci ko tambayoyi a ƙasa. Tsokacinku game da abubuwan da muke ɗorawa shi zai tabbatar mana cewa mutane suna amfana da wannan ƙoƙari da muke yi na tattaro muku ɗimbin ilimummuka a wannan kafar intanet.