Miyar Kuka

Miyar kuka, miya ce da ta jima ana amfani da ita a ƙasar Hausa. Kusan ita ce fitaciyyar miyar da Hausawa suka fi amfani da ita a ƙasar Hausa. Kuka bishiya ce da ke fitar da ganyen kuka. Wannan bishiya na ɗaya daga cikin bishiyoyin da ake samu a muhallin Bahaushe da kuma dazuzzukansa. Ganyen ta ba shi da faɗi sosai kuma bai da tsawo sosai.

Akan yi miya da ɗanyen ganyen, ko kuma busasshe. Sai dai an fi yin miya da busasshen ganyen na kuka. Akan kira miyar kukar da aka yi ta da ɗanyen ganyen da suna swaɓe. Idan kuwa busasshiyar kuka ce, to daka ta ake yi ta zama gari. Yayin da aka ɗanɗana, to za a ji bauri. Sai dai idan aka kaɗa ta cikin miya, baurin ɓacewa yake yi.

Mahaɗin Miyar Kuka

Akwai abubuwan da ake buƙata idan za a gudanar da miyar kuka waɗanda suka haɗa da:

i. Albasa         

ii. Daddawa    

iii. Kayan yaji             

iv. Kuka         

v. Nama          

vi. Ruwa         

vii. Tafarnuwa            

viii. Tarugu

ix. Tattasai

Yadda Ake Miyar Kuka                                      

Yayin samar da miyar kuka, za a fara daka kayan yaji da tafarnuwa tare da daddawa a aje a gefe. Sannan a daka tattasai da tarugu da albasa. Ba a faye sanya tumatur ba a cikin miyan kuka, domin zai sanya mata tsami, sannan za ta iya baƙi. Wasu suna tafasa nama da albasa su kuma soya shi. Sai dai idan ana son miyar ta yi ɗanɗano sosai, an fi son a wanke nama a cire masa dati sosai, ba tare da an soya shi ba. A maimakon haka, za a soya shi ne tare da kayan miya.

Bayan an shirya tsaf, sai a hura wuta a ɗora tukunya. Akan iya amfani da manja ko man gyaɗa. Daga nan za a sanya kayan miya, a soya har sai sun soyu sarai. Bayan kayan miya sun soyu, sai kuma a sanya ruwa a bi bayansa da kayan ɗanɗano.

Yayin da sanwa ta tafasa, za a tsame naman da ke ciki tsaf, a aje a gefe (kada a manta ba da nama kaɗai ake miyan kuka ba). Akan yi ta da kifi, ko ma a yi ta haka lami ba tare da kifin ko nama ba), sai kuma a kaɗa kuka. Za a kaɗa kukar ne ta hanyar barbaɗa ta a hankali tare da juya miyar da balugari ko ludayi. Bayan an kammala sanya kukar, za a burga miyar ta burgu ƙwarai. Daga nan za a rufe miyar zuwa mintuna kaɗan, waɗanda ba su wuce shida ko makamancin haka ba. Da zarar an kammala wannan, to miyar kuka ta samu.

Tsokaci

Hausawa sun tafi kan cewa, miyar kuka na da amfani ƙwarai ga jikin ɗan Adam. Bayan haka, miyar kuka na da sauƙin sarrafawa da kuma sauƙin kashe kuɗi. Wannan ya sa akasari Hausawa suka fi yawaita yin ta birni da ƙauye, saɓanin sauran miyoyi. Duk da haka, ba kowa ke shan miyar kuka ba, musamman mutanen da ke zaune a birane, inda aka fi amfani da nau’o’in abinci na zamani.

Citation: Sani, A-U. & Umar, H.A. (2022). Cimakar Hausawa. Kano: WT Press. ISBN: 978-978-984-562-9.

Get a copy:

To obtain a copy of this book, kindly send a WhatsApp message to:

+2348133529736

You can also write an email to:

abuubaidasani5@gmail.com