Ticker

6/recent/ticker-posts

Zamfarci Da Rabe-Rabensa (2)

Kundin Binciken Neman Digirin Farko (B.A Hausa) Wanda Aka Gabatar A Sashen Harsuna Da Al’adu Jami’ar Tarayya Gusau.

Zamfarci Da Rabe-Rabensa (2)

NA

AHMAD MUHAMMAD KABIR

 

Zamfara

BABI NA ƊAYA

GABATARWA

1.0 SHIMFIƊA

Dukkan yabo da godiya sun tabbata ga Allah, Ubangijin talikai, mai kowa mai komi, wanda ya ƙaga halittar Ɗan - adam, ya kuma sanar da Ɗan- adam abin da bai sani ba.

 

Salati da ɗaukaka su ƙara tabbata ga jagoran wannan al’umma wato Annabi Muhammad (SAW) da alayensa da sahabbansa da masu bin su da kyautatawa har zuwa ranar tsayuwa. Ina ƙara godiya ga Allah da ya ƙaddara gudanar da wannan bincike a fannin ilimi, domin kammala karatun digiri na farko

 

A wannan babi mai suna “Gabatarwa” za a yi bayanin ababe muhimmai kamar haka: Dalilin gudanar da bincike domin babu wani aiki da za a gabatar ba tare da dalili ba. Saboda haka wannan aiki akwai dalilin gabatar da shi idan aka nutsa a cikin babin za a ga dalilin. Haka kuma, za a yi tsokaci a kan muhallin bincike, daga bisani a yi sharhi a kan hanyoyin gudanar da bincike. Bugu da ƙari, za a kammala babin da matsalolin bincike, daga ƙarshe naɗewa.

 

1.1 DALILIN GUDANAR DA BINCIKE

Kamar yadda rayuwa take babu wani abu da Ɗan-adam zai yi ba tare da manufa ba, ko dalilin yin aikin. Babu shakka na daɗe ina sauraren yadda kare- karen harshe yake a tsakanin al’umma mabambanta, musamman Karin harshen Zamfarci a yankin Zamfara. Saboda haka ana lura da yadda kowane yanki yake amfani da irin nasa karin harshe.

 

Dalilin gudanar da wannan bincike shi ne domin kawo sauƙi ga ‘yan’uwa na ɗalibai da kuma masu nazari, la’akari da cewa akwai ƙarancin littafai da suka yi bayani a kan kare-karen harshe musamman Zamfarci. Wannan dalilin ya sa na ga ya dace a gudanar da wannan aiki domin kawo sauƙi a tsakanin ɗalibai da kuma masu bincike, don wayar da kan al’umma game da kare-karen harshen Zamfarci, kuma ina kira ga ɗalibai da masu nazari su ci gaba da rubuce-rubuce don samar da ababen karatu ga ɗalibai ‘yan gaba da firamare domin su samu abin karantawa.

 

Haka kuma za a fito da ma’anar wasu kalmomi da kuma yadda suke a cikin waɗansu kare-karen harshe, da kuma nuna wa ‘yan baya hanya domin ƙara zurfafa bincike musmaman dangane da karin harshen Zamfara.

 

Daga cikin dalilan sun haɗa da gudanar da wannan nazari domin neman takardar shedar kammala digirin farko na Sashen Nazarin Harsuna da Al’adu.

 

1.2 MUHALLIN BINCIKE

Kafin shiga cikin aiki ya kamata mu leƙa taskar masana domin mu san ma’anar muhalli. Soba (2015) ya ce “Muhalli shi ne mazaunin da ke kewaye da mutum da dukkan abubuwan da suke taimakawa rayuwarsa ta yau da kullum, muhalli ya samu ne ta hanyar hikima da basirar da Allah Ubangiji ya yi wa Ɗan-adam”.

 

Muhalli shi ne wani abu da ke kewaye da mutum kuma wanda ya shafi rayuwarsa, kuma muhalli kan iya zama wurin zaman ka da al’ummar da ke tare da kai da kuma dukkan abin da ya shafe ka. Muhalli a wannan bincike shi ne wuri ko bagiren da aka gabatar da wannan bincike.

 

Wannan bincike an gudanar da shi ne a jihar Zamfara da kuma wasu yankuna ko kuma garuruwa da ke cikin jihar Zamfara. Haka kuma za a shiga ɗakunan karatu na makarantu domin faɗaɗa bincike, musamman ɗakin karatu na Jami’ar Tarayya Gusau da makarantar horas da malamai ta kimiya da fasaha da ƙere-ƙere ta gwamnatin tarayya da ke Gusau wato (FCET). Haka kuma za a yi amfani da ɗakin karatu na ma’aikatar yaɗa labaru da gidan tarihi duka mallakar Gwamnatin jihar Zamfara. Haka kuma za a leƙa ofishin ‘yan jarida na jihar Zamfara.

 

1.3 HANYOYIN GUDANAR DA BINCIKE

An bi hanyoyi da dama don samun nasarar gudanar da wannan bincike, domin neman sauƙin gudanar da wannan aiki kamar haka:

 

Da farko an fara bincikar littattafai waɗanda suka yi shige da wannan aiki domin fahimtar yadda za a tsara wannan. Daga nan kuma an shirya yin hira da waɗansu ɗaiɗaikun mutanen cikin wannan jiha ta Zamfara domin fahimtar bambance-bambance da ake samu a tsakani ta fuskar karin harshe. Haka kuma za a tattauna da wasu malamai masana kuma gogaggu musamman a fagen harshe domin su ba da irin tasu gudummawa, haka kuma za a yi bincike a waɗansu makarantu maƙwabtan wannan jaha kamar Jami’ar Usmanu Ɗanfodiyo da makarantar horar da malamai ta Shehu Shagari duka a jihar Sakkwato.

 

1.4 MUHIMMANCIN BINCIKE

Kasancewar duk wani aiki ko wani abu da mutum zai gudanar ko kuma zai gabatar ya kasance yana ɗauke da muhimmin abu a cikinsa.

 

Wannan bincike ya kasance ba shi ne bincike na farko da aka gudanar ba game da karin harshen Zamfarci, sai dai a wannan bincike za a ƙara zurfafa bincike da nazari don taimakawa ƙwarai da gaske ga ɗalibai ‘yan asalin jihar Zamfara da ma sauran jihohin wajen Zamfara su fahimci fitattun kalmomin karin harshen Zamfarci a cikin sauƙi.

 

Wannan aiki zai taimaka ƙwarai wajen ɗalibai masu karatun harhse, musamman na makarantun gaba da Sakandare domin ya taɓo fannoni da dama masu ɗauke da muhimman abubuwa musamman tunawa na baya wasu riƙaƙƙun kalmomi waɗanda za su fahimtar da su ainihin Hausar Zamfara da garuruwa da ake kira Zamfarawan asali, da dai sauransu.

1.5 MATSALOLIN BINCIKE

Kamar yadda mai karatu zai gani a nan matsalolin bincike sun fara tun daga lokacin da aka aminta da wannan batu da za a magana a kai, kafin shiga cikin aikin za a kawo ma’anar “matsala” kamar yadda masana suka yi tsokaci a kai, inda suke cewa: Fulani da wasu (2014) “Matsala na nufin duk wani abu da ya zo ya takura wa rayuwar Ɗan-adam, ya hana mutum ya kasa cimma burinsa ɗari- bisa ɗari”.

 

Matsala tana iya zama tawaya ga duk wani abu da mutum zai yi ko ya yi ko kuma yake yi. Bisa ga wannan ra’ayin za a iya cewa “matsala na nufin duk wani ko wata ƙuntatawa da rayuwa kan shiga ta fili ko ta ɓoye.

 

Bahaushe ya ce “Ko wattuna bara bai ji ɗaɗin bana ba”. Wannan bincike da ake gudanarwa ya yi karo da matsaloli da suka taso haiƙan, ta fuskoki dadama, kaɗan daga cikinsu sun haɗa da:

 

Matsala ta farko da aka fara cin karo da ita, ita ce tun lokacin da aka aminta da batun da ake son a yi bincike a kansa, tun daga nan aka fara tunanin hanyoyin da za a bi domin gudanar da wannan bincike da yadda za a tsara shi da kuma inda za a samun kayan gudanar da wannan binciken.

Sai kuma matsalar rashin wadatattun littafai da za a yi amfani da su a ya yin gudanar da wannan bincike.

1.6 NAƊEWA

Wannan babi na ɗaya shi ne gabatarwa, babin ya kawo muna dalilin gudanar da bincike da muhallin bincike da hanyoyin gudanar da bincike da muhimmancin bincike da matsalolin bincike da kuma yadda masana suka tattauna game da muhalli da muhimmanci da kuma matsaloli, daga ƙarshe babin ya zo da naɗewa.

Post a Comment

0 Comments